حس لامسه بخش مهمی از تعامل هرروزه‌ی افراد با محیط را شکل می‌دهد . امروزه، با گسترش روزافزون فناوری، مردم کاملا به ضرورت حس لامسه و نقش فناوری هپتیک به‌عنوان بخشی از تعاملات هرروزه با گوشی‌ها و سایر دستگاه‌های هوشمند خود‌ پی برده‌اند.

هپتیک چیست؟

هپتیک (Haptic) از كلمه‌ی يونانی Haptesthai به‌معنی لمس‌كردن گرفته شده است. برای نمونه، آن‌ها می‌دانند كه چه نوع گيرنده‌هایی در پوست بدن وجود دارد و چگونه اعصاب، اطلاعات را بين سيستم اعصاب مركزی و نقطه‌ی تماس منتقل می‌كند. هپتیک به‌عنوان يک رشته‌ی تحقيقاتی، هم‌راستا با تكامل اتوماسيون پيش رفته است. قبل از تحول صنعتی، تحقيقات دانشمندان روی موجودات زنده برای کشف چگونگی نحوه‌ی لمس‌كردن آن‌ها متمركز بوده است. زيست‌شناسان متوجه شدند كه حتی موجودات زنده‌ی ساده‌ای چون ستاره‌ی دريایی و كرم‌ها نیز پاسخ‌های پيچيده‌ی لمسی از خود بروز می‌دهند. در اوايل قرن بيستم، روان‌شناسان و پژوهشگران پزشكی روی تجربه‌ی لامسه‌ی انسان‌ها تحقيقات گسترده‌ای انجام دادند. آن‌ها دریافتند که پوست دست مجهز به گيرنده‌ها، اعصاب و بخش‌های سيستم عصبی است كه حس لامسه را به مغز و نخاع شوكی متصل می‌سازد پس از توسعه‌ی ماشين‌ها و ربات‌ها، نیاز به وجود حس مذکور در اين وسايل مكانيكی نيز احساس شد؛ بنابراين، پژوهشگران تلاش کردند تا راهی برای دریافت و درک این حس برای ماشین‌ها پیدا کنند.

پژوهشگران انستیتوی فدرال فناوری سوئیس لوزان (EPFL) گام بزرگی در فناوری هپتیک برداشتند و موفق به ساخت پوست انعطاف‌پذیر مصنوعی شدند.

این پوست مصنوعی با داشتن قابلیت فیدبک هپتیک می‌تواند در هر حوزه‌ای از واقعیت مجازی تا توانبخشی پزشکی مورد استفاده قرار گیرد. این پوست از سیلیکون و الکترود ساخته شده است و می‌تواند دور انگشت یا مچ دست پیچیده شود و با فشار یا لرزش، بازخورد لازم را به کاربر منتقل کند

.در بافت این پوست مصنوعی سنسورهایی تعبیه شده است که می‌تواند هرگونه تغییرشکلی را تشخیص دهد، به‌گونه‌ای که فیدبک متناسب با پاسخ به حرکات قابل تنظیم است.

هرشال سونار، پژوهشگر EPFL و نویسنده‌ی اصلی این پژوهش گفت:

این اولین باری است که موفق به ایجاد یک پوست مصنوعی کاملا نرم شدیم که در آن سنسورها و محرک‌ها باهم به‌‌صورت یکپارچه قرار دارند. این به ما امکان کنترل حلقه بسته را می‌دهد، به این معنی که می‌توانیم تحریک لرزشی که توسط کاربر احساس می‌شود را با دقت و اطمینان تنظیم کنیم. این فناوری برای اپلیکیشن‌ها و گجت‌های پوشیدنی ازجمله آزمایش‌های پزشکی بیمار در اپلیکیشن‌های پزشکی و سلامت ایده‌آل است

این پوست مصنوعی علاوه بر انعطاف‌پذیری دارای قابلیت کششی نیز است و تا چهار برابر طول اصلی‌اش می‌تواند کشیده شود. این بدان معنا است که می‌تواند در برابر سختی‌های حرکات روزانه مقاومت کند.بنابراین، می‌تواند به ابزاری برای بیمارانی که حس لامسه‌ی خود را از دست داده‌اند، تبدیل شود. همچنین، با استفاده از چنین اختراعی می‌توان حس لامسه‌ی همه‌جانبه‌ای را در فناوری واقعیت مجازی تجربه کرد.

گام بعدی، تهیه‌ی نمونه‌ی اولیه کاملا پوشیدنی برای کاربردهای توانبخشی، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده خواهد بود. همچنین، این نمونه‌ی اولیه در مطالعات علوم اعصاب مورد آزمایش قرار خواهد گرفت که می‌تواند برای شبیه‌‌سازی بدن انسان استفاده شود. افزون بر این، پژوهشگران فعالیت پویای مغز را در آزمایش‌های رزونانس مغناطیسی بررسی خواهند کرد